Engelli Bireylerin Acil Durum Planı

Acil durumlarda (deprem, yangın vs) engelli ya da engelsiz tüm bireylerin hazırlıklı olması ve o anda kendimizi korumak için neler yapmamız gerektiği bilgisine sahip olmalıyız. Engelli bireyler için, kendilerinin nasıl davranması gerektiğinin yanı sıra çevrelerindeki bireylerin kendilerine nasıl yardımcı olabileceğini önceden bilmesi de çok önemlidir.

Görme Engelli Bireyler: Deprem öncesinde sürekli bulunduğunuz yerdeki eşyaların sabitlendiğinden emin olmalısınız. Belirli bir alanda bulunuyorsanız burada çök kapan tutun yöntemini uygulayabileceğiniz sağlam bir masa veya cenin pozisyonu alarak yanına yatabileceğiniz koltuk, yatak, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi ezilme ihtimali düşük olan cisimler olmalıdır. Belirli aralıklarla mutlaka bu alanda tatbikat yapmalısınız.

Deprem anında paniğe kapılmayınız. Pencerelerden uzak durunuz. Tek başınıza iseniz engellilik durumunuza göre pozisyon alarak vücudunu korumalısınız. Başınızı koruyacak şekilde, çök kapan tutun pozisyonunu alınız. Deprem anında, bilmediğiniz bir ortamdaysanız ve yanınızda bir refakatçi yoksa mutfak banyo gibi fayanslı olabilecek bir ortamdaysanız başka odaya geçiniz ve çevrenizdekilerden yardım isteyiniz. Balkondaysanız içeri giriniz, merdivendeyseniz duvardan destek alarak hangi kata yakınsanız oraya geçiniz.

İşitme engelli bireyler: Deprem öncesinde sürekli bulunduğunuz yerdeki eşyaların sabitlendiğinden emin olmalısınız. Belirli bir alanda bulunuyorsanız burada çök kapan tutun yöntemini uygulayabileceğiniz sağlam bir masa veya cenin pozisyonu alarak yanına yatabileceğiniz koltuk, yatak, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi ezilme ihtimali düşük olan cisimler olmalıdır. Belirli aralıklarla mutlaka bu alanda tatbikat yapmalısınız.

Deprem anında paniğe kapılmayınız. Kendini koruyabilecek konumda olanlar, sarsıntının başlamasıyla birlikte hedef küçültmeli ve burada çök-kapan-tutun yöntemini uygulayabileceğiniz sağlam bir masa veya cenin pozisyonu alarak yanına yatabileceğiniz koltuk, yatak, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi ezilme ihtimali düşük olan cisimler olmalıdır. Belirli aralıklarla mutlaka bu alanda tatbikat yapmalısınız. Mutfak, banyo gibi fayanslı olabilecek bir ortamdaysanız başka odaya geçiniz. Pencerelerden uzak durunuz. Gözlerinizle çevreden ve dışarıdan gelecek tehlikelere karşı alarmda olunuz. Üzerinize düşecek cisimler ve yıkılabilecek yapısal olmayan elemanlar sizin için sorun oluşturmamasına dikkat ediniz. Balkondaysanız içeri giriniz, merdivendeyseniz duvardan destek alarak hangi kata yakınsanız oraya geçiniz. Tahliyede bulunduğunuz binayı kendi kendinize terk edebiliyorsanız, çıkış yolu üzerinde tehlike oluşturacak unsurların olup olmadığına dikkat ediniz. Gerektiği durumlarda önceden belirlenen alternatif tahliye yollarını kullanınız. Acil durum ile ilgili evraklarınızın da bulunduğu çantanızı yanınıza alınız. Eğer kendi kendinize tahliye olamıyorsanız ( tekerlekli sandalye ile veya sandalyesiz) kolay taşınmanız konusunda yardım edecek kişiye destek veriniz, bilgilendiriniz.

Fiziksel engelli bireyler:
Deprem anında paniğe kapılmayınız.
Tek başına iseniz engellilik durumunuza göre pozisyon alarak vücudunuzu korumalısınız.
Uygulanması gereken davranışlar şöyle özetlenebilir:

• Tekerlekli sandalyedeyseniz, kendinizi sandalyeden yere atmayın.
• Tekerlek frenini devreye sokun, tutunun. Başınızı korumaya çalışın.
• Oturuyorsanız yerinizde kalın ve mümkünse kafanızı koruyun.
• Ayaktaysanız oturun veya düşmeyi engellemek için vücudunuza destek verin ve başınızı koruyun.
• Gece yatarken protez gibi özel cihazlarınızı yakınınızda ve kolay ulaşabileceğiniz bir yerde bulundurun.

Kendini koruyabilecek konumda olanlar, sarsıntının başlamasıyla birlikte hedef küçültmeli ve Çök-Kapan-Tutun hareketi yapmalıdır.

Tahliyede bulunduğunuz binayı kendi kendinize terk edebiliyorsanız, çıkış yolu üzerinde tehlike oluşturacak unsurların olup olmadığına dikkat ediniz. Gerektiği durumlarda önceden belirlenen alternatif tahliye yollarını kullanınız.

Acil durum ile ilgili evraklarınızın da bulunduğu çantanızı yanınıza alınız.

Eğer kendi kendinize tahliye olamıyorsanız ( tekerlekli sandalye ile veya sandalyesiz) kolay taşınmanız konusunda yardım edecek kişiye destek veriniz, bilgilendiriniz.

Acil durumda yardım alabileceği kişileri oluşturunuz.(Aile /arkadaş, yaşadığı, okuduğu veya çalıştığı yerdeki görevliler)Destek Ağı

Acil durum evrakları

• Nüfus cüzdanı, sosyal sigorta ve sağlıkla ilgili evraklar ve benzeri dokümanların fotokopileri
• Engelli kişinin engellilik durumuna ilişkin belgelerin yer aldığı tüm temel dokümanların fotokopileri        
• Engelli kimlik kartı fotokopisi     
• Destek ağındaki kişilerin ve varsa engelli kişinin doktorunun iletişim bilgilerinin yer aldığı bir doküman  
•  Engelli kişi cihaz ya da gereç kullanıyorsa cihaz ve gereçlerin nasıl kullanıldığını açıklayan yazılı bir belge ve gereçlerin temin edilebileceği yerlerin iletişim bilgileri  

Afet ve acil durum çantası

• Acil durum evrakları
• Engelli kişiye yardım edecek kişiler için yazılı bir talimat
• Kullanılan ilaçlar
• Kullanılan araç ve gereçler; işitme cihazı için yedek pil
• El lambası, düdük vs.
• Hijyen malzemeleri vs

Acil durum Bilgi Kartı

İstanbul Bilgi Üniversitesi

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları tarafından hazırlanmıştır.